exact 75 jaar.
Maar een feest kwam er niet. Daar zijn de tijden niet naar,
zegt directeur Jan Bijma (69). Ook bij de oprichting van het bedrijf,
in 1938, was het crisis. Maar de in 1906 geboren Folkert Bijma
en zijn vier jaar jongere echtgenote Gebiena Wetzinga lieten zich
niet weerhouden.
Ze richtten de Internationale Sleepdienst F. Bijma op.
Terwijl Gebiena de boekhouding deed, voer Folkert het water dun met
zijn toen 57 jaar oude, 120 pk sterke stoomsleper Gruno.
Na de Tweede Wereldoorlog wist Bijma het vertrouwen te winnen
van de scheepswerven aan het Winschoterdiep om te assisteren bij
het uithalen van nieuwbouwschepen.
In 1956 werd Bijma aangesteld als sleepagent van de
Stichting Nederlandse Binnensleepvaart.
GRUNO III
Bouwjaar 1959, grt 25
Eigenaar Int. Sleepdienst v/h F. Bijma, Zuidbroek
Gebouwd N.V. Scheepswerf v/h Jonker & Stans / 284
LxBxH 19.40 x 5.05 x 2.50 meter
Vermogen 420 pk, snelheid 9.0 knoop
© Jan Dijkema, Delfzijl
Na verruimingen van de vaarwegen, pasten de scheepswerven hun bouwcapaciteit aan om ‘zo groot mogelijk’ naar buiten te kunnen brengen. Het leidde ertoe dat Folkert Bijma, de enige in de drie noordelijke provincies die de romantiek van stoom hoog hield, zijn Gruno in 1960 verkocht voor de sloop en een nieuwe boot aanschafte. De 160 pk Luctor van de Delfzijlse partners H. Wijnhold en J. van der Meulen werd de nieuwe Gruno.
Folkert Bijma overleed 21 augustus 1962, waarna echtgenote Gebiena de leiding op zich nam. Ze werd bijgestaan door haar zoon Jan Pier Folkert (1943), die de praktijk aan boord leerde. Bijma sleept de nieuwbouwschepen die naar zee worden geloodst door uiterst smalle bruggen. ‘Het begeleiden van zeeschepen door de Noord-Nederlandse vaarwegen is een nauwkeurig werkje; als een schip 15,90 meter breed is en de doorvaartbreedte van een brug of sluis16 meter, dan leggen we een ponton voor de brug, waar het schip dan zonder schade langszij kan glijden’, vertelt Jan Bijma.
Hoewel zijn moeder nog geruime tijd betrokken bleef bij het bedrijf nam hij het roer in 1970 van haar over. Gebiena Bijma-Wetzinga overleed op 15 januari 1981.
Zoals zijn ouders het hadden gedaan, deed Jan het ook. Hij trouwde met Henny Drenth die het kantoorwerk voor haar rekening nam, terwijl Jan bleef varen.
Nadat in 1970 de vestigingsplaats Groningen was verruild voor het aan het Winschoterdiep gelegen Zuidbroek werd in 1973, naast het sleepbedrijf, de BV Bijma Internationale Transporten over water opgericht.
Sinds 1983 is kleinzoon Folkert (Fons, 1965) actief bij het familiebedrijf. En zoals het zijn grootouders en ouders ging, zo ging dit ook over naar de derde generatie: Fons’ echtgenote Lijda Vreezen doet, bijgestaan door haar schoonvader, het kantoorwerk en neemt als erkende scheepsbevrachter de bevrachtingen voor haar rekening, terwijl Fons schipper is op de Bijmavloot.
GRUNO IV
Bouwjaar 2006, imonummer 9342669, grt 142
Eigenaar Int. Sleepdienst v/h F. Bijma, Zuidbroek
Casco gebouwd bij Scheepswerf Rouke & Mulder B.V., Westerbroek
Kort voor tewaterlating scheepswerf failliet
Afgebouwd bij Bodewes Shipyards B.V., Hoogezand
LxBxH 22.80 x 7.30 x 2.40 meter
Vermogen 2410 pk, snelheid 8.0 knoop, roepnaam PHEK
© Jan Willem Zijlema
In 2006 werd de vloot uitgebreid met de twee ‘grote’ sleepboten Gruno IV en Gruno V. De cascobouw van de in eigen beheer ontwikkelde Gruno IV was gegund aan Scheepswerf Roukema & Mulder in Westerbroek. Doordat deze werf kort voor de tewaterlating op 9 juni 2005 in problemen kwam, zagen vader en zoon Bijma zich genoodzaakt om te zien naar een andere werf om de boot af te bouwen.
Het werd Royal Bodewes in Hoogezand. Hoewel Roukema & Mulder
een doorstart maakte, werd de Gruno IV (22,80 x 7,30 meter, 2410 pk)
25 maart 2006 gedoopt en opgeleverd bij Bodewes.
Lijda Bijma hierover: ‘Mijn schoonmoeder en ik liepen niet direct warm voor het idee voor een vierde sleepboot. Maar wij werden er mettertijd warm voor gemaakt.’ De in Lübeck geregistreerde Duitse sleper Clara werd 13 maart 2007 uit de vaart gekocht en als Gruno V (29,60 x 8,40 meter, 1350 pk) aan de vloot toegevoegd.
Thans beheert Bijma een vloot van vijf met duwstevens uitgeruste
sleepboten: de 480 pk sterke Gruno (18 x 5,05 meter), de Gruno II
(16 x 5 meter, 625 pk), de Gruno III (19,85 x 5,35 meter, 775 pk),
de Gruno IV (paaltrek 28 ton) en Gruno V (paaltrek 22,6 ton).
Daarnaast beschikt de Groningse rederij over diverse dekschuiten en naar eigen ontwerp gebouwde roropontons die, uitgerust met spudpalen, zowel naast als achter elkaar koppelbaar zijn. De van GL- en SI-certificaten voor de zeevaart voorziene pontons zijn geschikt voor verscheidene doeleinden. Duizenden scheepssecties werden intussen op pontons versleept naar de nieuwbouwwerven voor assemblage. Daarnaast verleent Bijma nog steeds assistentie bij de stapelloop en het uithalen van nieuwbouwschepen. Ook bij de diverse scheepswerven in Emden en de Meyerwerft in Papenburg. ‘Meer dan 50% van de werkzaamheden worden nu in Duitsland uitgevoerd’, benadrukt Fons Bijma.[SCHUTTEVAER | Auteur Henk Zuur]
GRUNO
Bouwjaar 1940
Eigenaar Int. Sleepdienst v/h F. Bijma, Zuidbroek
Gebouwd Scheepswerf Th. Fikkers, Foxhol
LxBxH 17.88 x 5.05 x 1.82 meter
Vermogen 150 pk, snelheid 8.5 knoop
© Bas H.F. Spruit
